پدر، مفهومی مهم در زندگی

کیفیت حضور و چگونگی رفتار و تعامل پدر با فرزندان، آشکار کننده اهمیت نقش پدر در خانواده است.
 

چکیده:  از دیرباز نقش پدر را در دو چیز خلاصه می‌کردند: اول نان‌آوری و دوم الگوی نقش جنسیتی به‌ویژه برای پسرها؛ ولی دو دهه‌ای است که روان‌شناسان بر نقش مهم و حیاتی پدر در رشد و تربیت فرزندان تأکیدی بیش از دو نقش سابق می‌کنند. با ما همراه باشید تا در مورد «نقش پدری» بیشتر بدانید.

تعداد کلمات 566 / تخمین زمان مطالعه 3 دقیقه

 

هنگامی که نخستین فرزند به دنیا آمد، درک کاملی از مفهوم پدر و احساس پدری نداشتم. به خوبی به یاد داردم که شخصی از من پرسید: حالا که فرزند دار شدی، چه احساسی داری؟ من واقعا نمی دانستم چه بگویم؛ زیرا نخستین تجربه پدری ام بود؛ اما به خوبی، سنگینی بار مسئولیت را بر دوشم احساس می کردم. دوست داشتم پدر خوبی باشم و از عهده این مسئولیت سنگین، به خوبی برآیم، اما چگونه؟
 

پاسخ این پرسش روشن است. باید بسیار کار کنم، پول فراوانی به دست آورم و رفاه و آسایش بیشتری برای فرزندم فراهم کنم، هر چیزی که خواست، بتوانم برای او بخرم، هر اندازه پول خواست، در اختیارش بگذارم و آینده ای خوب و راحت برای او فراهم سازم.
اما نه، آن روزگار گذشت که مردان، علاقه مندی به فرزندانشان را با کار زیاد ثابت می کردند، پدران تنها جنبه نان آوری داشتند و تربیت فرزندان را وظیفه مادران میدانستند و نیز درباره نقش اول و برجسته مادران در پرورش فرزند نظریه هایی می دادند.
 امروزه پژوهش ها نشان می دهد تأثیر پدران در تربیت فرزندان، از تأثیر مادران کمتر نیست؛ بلکه از جهاتی بهتر و موثرتر نیز هست. مطالعه های انجام شده، دیدگاه های سنتی درباره ایفای نقش پدری را تأیید نمی کند و هیچ نظریة قابل پذیرشی که الزاما در فرزندپروری، نقش دوم را به پدرها محول کند، در دست نیست. عده ای گمان می کنند از آنجا که پدرها زمان کمتری را صرف کودکان می کنند، پس کمتر از مادرها تأثیرگذارند؛ ولی الزاما این گونه نیست؛ زیرا میزان حضور پدر در خانواده مهم نیست؛ بلکه آنچه اهمیت بیشتری دارد، کیفیت حضور و چگونگی رفتار و تعامل پدر با فرزندان است.
 تردیدی نیست که پدران افزون بر اینکه می توانند نقش مستقیم و مؤثری در پرورش فرزندان خود ایفا کنند و با حضور فعال در محیط زندگی کودک، رشد اخلاقی، عاطفی، اجتماعی، شناختی و جسمانی را ارتقا دهند، می توانند تأثیرهای غیرمستقیم مهمی نیز داشته باشند.

برای نمونه، فرانک پدرسن[1] و همکارانش نشان دادند که کیفیت رابطه زن و شوهر با چگونگی رابطه مادر و فرزند ارتباط دارد.[2] هنگامی که پدر مایه دلگرمی بیشتر مادر است، او در غذا دادن به کودک کارآمدی بیشتری دارد. در برابر، تنش زیاد و تعارض در زندگی زناشویی نیز با تغذیه نامناسب تر کودک از سوی مادر همراه است.[3]
نقش تأثیرگذار پدر در پرورش فرزند نه انکارپذیر است و نه به زمان و مکان خاصی محدود است. تأثیرگذاری پدر، از جنبه وراثتی، یعنی به ارث گذاشتن ویژگی های روحی، اخلاقی و جسمانی، آغاز شده و تا جنبه الگویی، یعنی الگو بودن پدر حتی در کوچکترین رفتارهای او که زیر ذره بین فرزندان است، ادامه می یابد. از همین رو، دین نورانی اسلام، با تاکید فراوان بر نقش تربیتی پدر و مادر، سفارش های ارزشمندی ارائه کرده است.
 
منبع: کتاب «همه صفحه پر از بابا (نقش پدری)»
نویسنده: عباس آینه چی